Tytuł
Jubileusz 30. lat pracy Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Lublinie
Opracowanie:
Wydawca:
Miejsce wydania:
Data wydania:
Opis:
Danuta Malon
Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Lublinie
Lublin
2019
ss. 12
Jubileusz 30. lat pracy Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Lublinie to czwarte takie wydawnictwo w formie folderu. Trzy poprzednie opisywały pracę w 10., 20. i 25. rocznicę Stowarzyszenia, opisywane tutaj jest podsumowaniem działalności z lat 1989–2019.
Folder składa się z 12 stron i jest skrótowym opisem oraz prezentacją zdjęć z 30 lat pracy lubelskiej Rodziny Katyńskiej. Akapity wstępne to krótki zarys historii Zbrodni Katyńskiej, opis trudnych lat życia rodzin Ofiar Katynia w okresie komunizmu oraz czas powstawania w Lublinie Rodziny Katyńskiej. Następnie opis pierwszego działania, jakim było zorganizowanie 13 kwietnia 1990 roku wystawy przedstawiającej prawdziwą historię Zbrodni Katyńskiej. Była to pierwsza na Lubelszczyźnie wystawa o Katyniu. Eksponatami były pamiątki rodzinne, po 50 latach ukrywania wydobyte z rodzinnych archiwów. Wystawa cieszyła się wielkim zainteresowaniem lublinian, ale budziła także wiele skrajnych odczuć odnośnie wyraźnego wskazania NKWD jako sprawcy dokonanej zbrodni.
Kolejne wyzwania opisane w folderze to decyzja o budowie symbolicznej Mogiły Katyńskiej na cmentarzu wojskowym w Lublinie, a także postanowienie o upamiętnieniu ofiar Katynia w publikacji. Pierwsze miesiące pracy Rodziny Katyńskiej wypełnione były organizacją spotkań w szkołach, świetlicach, klubach, kościołach – w ten sposób bliscy Ofiar starali się odkłamywać fałszowaną przez lata historię Zbrodni Katyńskiej.
Starania o nadanie jednej z ulic nazwy Ofiar Katynia, nagłośnienie akcji sadzenia Dębów Katyńskich, liczne spotkania z młodzieżą i organizacja konkursów – te przedsięwzięcia opisano na kolejnych stronach folderu. Przedstawiono również coroczną organizację obchodów rocznicy Zbrodni Katyńskiej i agresji sowieckiej na Polskę.
Dalej opisano proces budowy Pomnika Ofiar Katynia, przy którym odbywają się uroczystości wojewódzkie, a także mowa jest o włączeniu się Rodziny Katyńskiej w tworzenie kaplicy katyńskiej. Wspomniano również o udziale Stowarzyszenia w budowie pomników katyńskich przy Komendzie Wojewódzkiej Policji w Lublinie i Kościele Garnizonowym, a także pięciu tablic inskrypcyjnych upamiętniających ofiary Katynia w kościołach i szkołach.
Odrębną część stanowią wspomnienia o pielgrzymkach na Polskie Cmentarze Wojenne organizowanych przez (od 2016 roku już nieistniejącą) Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa za pośrednictwem Federacji Rodzin Katyńskich. Opisano też wyjazdy do Lwowa, gdzie funkcjonowała Rodzina Katyńska, oraz udział w różnych uroczystościach państwowych i patriotycznych, podczas których lubelska Rodzina Katyńska zaznaczała swą obecność pocztem sztandarowym.
Krzewienie pamięci Ofiar Katynia poprzez liczne publikacje, foldery, karty okolicznościowe, ekslibrisy, medale pamiątkowe to kolejny rozdział zaprezentowanej działalności. Na ostatniej stronie wspomniano też o medalach, odznaczeniach, dyplomach i licznych podziękowaniach otrzymanych od władz państwowych, samorządowych i społecznych w dowód uznania za działalność członków Rodziny. Końcowy akapit zawiera podziękowania za życzliwość i pomoc w 30-letniej działalności Stowarzyszenia wymienionym instytucjom, organizacjom i osobom fizycznym.
Ze względu na objętość folderu zaprezentowane zostały dokonania największe i upamiętniające Ofiary Zbrodni Katyńskiej. Pokazano też wydarzenia, które organizowane są cyklicznie w każdym roku kalendarzowym, a także wynikające z różnych innych rocznic.
Ostatni akapit treści folderu, który zmusza do refleksji, brzmi: „Czy Stowarzyszenie Rodzina Katyńska Lublin przez 30 lat swojej działalności zrobiła wystarczająco dużo, aby pamięć o ofiarach Katynia trwała? Czy po latach kłamstwa i wieloletniego przymusowego milczenia historia Zbrodni Katyńskiej nie zostanie przez potomnych zapomniana?”
W folderze zamieszczono 36 zdjęć. Jest to dokumentacja wybranych wydarzeń, uroczystości i przedsięwzięć Rodziny Katyńskiej. Druku folderu dokonał Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie, gdzie 9 grudnia 2019 roku zorganizowana została uroczystość 30-lecia Stowarzyszenia.
Opracowała Danuta Malon